کمر درد یا مربوط به ایجاد اختلال در وضعیت سلامتی استخوان ها یا مهره های ستون فقرات در ناحیه کمری است ،
یا مربوط به قولنج عضلات ناحیه پشت می شود .
چنانچه کمر درد مربوط به ستون فقرات باشد ، از دو حال خارج نیست ،
یا از ایجاد مشکل برای دیسک های بین مهره ای ناشی می شود یا علت آن بد شکلی مادرزادی ستون فقرات است .
در هر صورت ، اول باید توسط پزشک و به کمک پرتونگاری ( رادیوگرافی ) مشخص شود که علت کمر درد چیست .
اگر کمر درد به علت بد شکلی مادر زادی ستون فقرات یا آسیب دیدگی دیسک های بین مهره ای عارض شده باشد ،
برای معالجه ی آن نمی توان از عسل یا هر گونه غذاها و درمان های سنتی کمک گرفت .
در این گونه موارد تنها اقدام اساسی ، رعایت دقیق دستورات پزشک معالج است .
اما گاهی به علت کار عضلانی سخت یا ورزش سنگین ،
به خصوص در مواردی که شخص عادت به انجام روزمره ی کارهای عضلانی سنگین یا طولانی مدت ندارد ،
یک یا چند عضله ی پشت دچار انقباض طولانی مدت می شود
که در اصطلاح علمی به آن قولنج یا گرفتگی عضلانی (اسپاسم ) گویند .
در اصطلاح عامیانه ، به این نوع کمر دردها « بادگرفتگی » می گویند .
علت این که عوام به این نوع کمر دردها باد گرفتگی می گویند ،
این است که گرفتگی یا قولنج در ناحیه ای از پشت ،
ممکن است ابتدا در یک ناحیه باشد و بعد تمام عضلات را فراگیرد ،
یا ممکن است یک عضله منقبض شده یا گرفته شده منبسط شود و عضله ای دیگر منقبض شود .
به همین دلیل عوام تصور می کنند باد در کمر افتاده و به علت جا به جا شدن باد ،
مدتی یک ناحیه و مدت دیگر ناحیه دیگر و گاهی تمام پشت را گرفته و به درد می آورد .
در هر صورت باید دانست که هیچ بادی در کار نیست و محیط بسته بدن ،
به جز دستگاه تنفس و تا حدودی دستگاه گوارش جایی برای ورود و خروج باد یا هوا نیست .
قولنج در هر ناحیه از بدن که باشد ، بر حسب شدت گرفتگی عضلانی ، ممکن است
دردی ملایم تا بسیار شدید و غیر قابل تحمل ایجاد کند .
بنابراین چنان چه فرد به نوع حاد قولنج عضلات پشت دچار شود ،
به علت درد شدید نمی تواند و نباید در صدد درمان با رژیم ها یا معجون های غذایی باشد ،
زیرا استفاده از هر نوع غذای دارویی برای تسکین درد ها ،
به علت نیاز به هضم شدن در معده و روده و جذب شدن به داغخل خون در ناحیه روده ، به زمان نیاز دارد .
لذا در موارد قولنج حاد و بسیار دردناک ، برای تسکین درد شدید ،
توصیه می شود فورا بیمار به یک پزشک عمومی مراجعه کند
تا پزشک با تجویز آمپول ضد قولنج ، درد وی را سریع تسکین دهد .
فرق دارویی که به صورت آمپول تجویز می شود با داروهای خوراکی یا غذاهای دارویی در این است
که دارو به صورت آمپول فورا وارد خون می شود و در مدتی بسیار کوتاه توسط خون به ناحیه ی دردناک می رسد
و در مورد قولنج ، باعث شل شدن ( انبساط ) عضله یا عضلات گرفته شده ( منقبض شده ) و تسکین سریع درد می شود .
اما چنان چه در اثر فعالیت عضلانی یا سرما خوردن ،
عضلات پشت یک شخص به قولنج ملایم با درد خفیف دچار شود و درد وی چنان نباشد
که به تسکین فوری نیاز باشد ، می تواند از داروهای خوراکی یا غذاهای دارویی موثر روی شل کردن عضلات استفاده کند .
برخی افراد دارای عضلات حساس شده به گرفتگی ( قولنج ) در ناحیه پشت یا دیگر نواحی بدن هستند .
این گونه افراد متعاقب کارهای عضلانی سنگین و گاهی غیر سنگین یا عرق کردن و چاییدن ، ممکن است
دچار قولنج شوند و در بیشتر موارد ، این نوع قولنج ها با درد خفیفی شروع می شود
و شخص متوجه می شود که اگر به فعالیت عضلانی ادامه دهد ، حتما دچار قولنجی دردناک خواهد شد
و لذا می تواند با استراحت کردن و در صورت نیاز با مصرف داروهای ضد قولنج یا غذاهای خاص ،
از بروز قولنجی با درد شدید جلوگیری کند .
در موارد ملایمن قولنج ، درد عضلانی چندان شدید نیست
که شخص نیاز فوری به مراجعه به پزشک و استفاده از داروهای شیمیایی ضد قولنج داشته باشد .
لذا در این گونه موارد ، می توان از داروهای خوراکی یا برخی غذاها یا معجون های توصیه شده در طب سنتی استفاده کرد .
اصئلا نمی توان از قولنج های عضلانی به عنوان یک بیماری یاد کرد ،
زیرا عضلات بدن هر فرد سالم هم ممکن است با کار عضلانی شدید ، دچار گرفتگی شود .
اما باید توجه داشت که هر یک از عضلات بدن ، پس از بهبودی از اولین نوبت گرفتگی ،
آمادگی بیشتری برای ابتلای مجدد به گرفتگی پیدا می کند .
حال اگر فردی که برای اولین بار عضلات پشتش دچار گرفتگی ( قولنج ) می شود ،
با کار یا ورزش های سنگین خود را در شرایط ابتلای مجدد به قولنج عضلانی قرار دهد
و به طور مکرر به قولنج مبتلا شود ، آن عضله یا عضلات چنان حساس می شوند که ممکن است
با هر کار عضلانی سبک هم گرفتگی عضلانی پیش آید .
برای جلوگیری از ابتلا به قولنج یا قولنج های مکرر و چگونگی برخورد با گرفتگی های عضلانی ،
توصیه های زیر بسیار سودمند است :
*چنان چه عادت به کارهای عضلانی سنگین ندارید ،
از انجام کارهای عضلانی سنگین شدیدا پرهیز کنید .
یک کارگر یا کشاورز که شغلش ایجاب می کند کارهای سنگین کند ،
چون عضلات بدنش به انجام کارهای سنگین و طولانی مدت عادت دارد ،
حتی با داشتن بدنی لاغر و جثه ای کوچک ، قادر به انجام کارهای سنگین و طولانی مدت است .
حال آن که اگر فردی با جثه ای بزرگ و بدنی عضلانی یا چاق که عادت به انجام کارهای سنگین و طولانی مدت ندارد ،
در یک روز همدوش همان کارگر کارکند ،
امکان بسیار زیادی دارد که عضلات پشت ، پاها یا دست های وی دچار قولنج شوند .
لذا به عنوان یک دستور لازم به رعایت ، اگر به سلامت بدن خود نیاز دارید و میل ندارید
که دچار دردهای مفصلی ، استخوانی یا دردهای عضلانی ناشی از گرفتگی شوید ،
چنان چه عادت به کار سنگین ندارید ، کار سنگین انجام ندهید .
اما اگر مایل هستید که یک ورزش سنگین را شروع کنید ،
آرام و به تدریج پیش بروید تا عضلات بدن شما عادت کند .
همچنین حتی اگر به انجام ورزش های سنگین عادت دارید ،
نباید ورزش سنگین را قبل از آماده سازی عضلات خود یا به اصطلاح گرم کردن بدن شروع کنید .
به طور مثال ، ملاحظه کرده اید که فوتبالیست ها قبل از شروع بازی یا مسابقه ،
چند دور آهسته دور میدان می دوند تا عضلاتشان آماده ی یک فعالیت سنگین شود .
در مورد کار نیز همین دستور باید رعایت شود . مثلا اگر کار شما تا کنون سنگین نبوده
و قرار است مشغول یک کار جدید شوید که ضمن آن وظیفه شما جا به جا کردن بارهای سنگین است ،
باید برداشتن و جا به جا کردن بارها را از وزن کم در مدتی کوتاه شروع کنید
تا به تدریج عضلات شما به بارهای سنگین تر و در مدت های طولانی تر عادت کند .
اما اگر کارفرما هستید و دریافتید که کارگر جدید شما به کارهای عضلانی سنگین و طولانی عادت ندارد ،
وظیفه دارید به وی مهلت دهید که بدنش به کارعادت کند
و در طول مدتی معقول از وی کارهای مناسب وضعیت بدنیش را انتظار داشته باشید .
همچنین باید توجه داشته باشید که اگر کاری خارج از ظرفیت بدنی یک کارگر را به وی تحمیل کنید ،
علاوه بر به مخاطره انداختن سلامتی کارگر و ضرورت پرداخت خسارت ،
مسئولیت اخلاقی و شرعی از دست رفتن سلامتی یا حساس شدن عضلات یا مفاصل بدن آن کارگر با شما است .
اگر به علت عدم رعایت اصول انجام کارهای عضلانی سنگین درازمدت ،
باعث گرفتگی یک یا چند عضله ی بدن خود شدید و عضلات خود را به قولنج حساس کردید ،
می توانید با یکی از روش های زیر ، قولنج عضلانی را برطرف کنید .
البته باید سعی کنید که پس از بهبودی ، با انجام نرمش و ورزش روزانه ،
عضلات خود را قدرتمند کنید تا در آینده دوباره دچار گرفتگی نشوید :
*مقداری گرد زنیان را با عسل مخلوط کنید و آن را به صورت خمیر درآورید .
سپس این خمیر را با دست روی عضله ی دردناک فرد بیمار بمالید .
قدری از مواد این خمیر ، مثل روغن ویکس جذب پوست می شود و باعث گرم شدن
نواحی مالش داده با آن و تسکین درد می شود .
*مقادیر مساوی از
و این مخلوط را روی عضله ی فرد مبتلا به قولنج عضلانی بمالید .